 |  |  |  |
De documentaire
Bent u benieuwd naar het ontstaan van deze documentaire? Lees dan hier de achtergronden.
Hoe meer mensen nieuwsgierig zijn en iets leren van informatie, des te waardevoller deze informatie wordt. Om zoveel mogelijk mensen te bereiken heb ik mijn onderzoek gegoten in de vorm van deze documentaire:
Nederlandse en Engelse ondertitels zijn beschikbaar.
Auteur Els Beerten1 benoemt in haar theorieën de zeven punten waaruit een goede spanningsboog voor verhalen bestaat:
- Expositie
- Motorisch moment
- Conflictontwikkeling
- Hoogtepunt
- Climax
- Ommekeer
- Afwikkeling naar verzoening of ondergang
The Blake Snyder beat sheet
Ik vind het belangrijk dat een film boeiend is en wilde graag de theorie van Beerten toepassen. Echter, ik had geen idee hoe de theorie van het verhaal te vertalen naar een film. Tot ik hiervan een meer gedetailleerde versie vond: The Blake Snyder beat sheet2.
Dick Rijken gaf in de opleiding ooit een college over de spanningsopbouw van een verhaal volgens Aristoteles. In wezen is de beat sheet niets anders dan een uitwerking voor films van de spanningsboog van Aristoteles. Talloze Hollywoodfilms zijn volledig te analyseren met deze beat sheet. Het voordeel is dat de scènes gedetailleerder zijn, er geen 7 maar 15 stappen zijn en dat de verhoudingen in tijd, of pagina’s script per scène zijn aangegeven.
Referenties:
- Beerten, Els (2003). Vingeroefeningen: tips van schrijvers voor schrijvers. Leidschendam, NBD Biblion Publishers
- https://timstout.wordpress.com/story-structure/blake-snyders-beat-sheet/
dr. W. Jansen (Wendy)
Wendy Jansen heeft diverse boeken geschreven over “organiseren met informatie”. Zij verricht onderzoek op dit gebied en is daarnaast lector aan opleidingsinstituut Pro Education. Ik heb Wendy in eerste instantie thuis gesproken en het onderzoek waar zij op dat moment mee bezig was, had raakvlakken met het onderwerp van de documentaire. Er ontstond dan ook al snel een interessant gesprek, dat uitnodigde tot een vervolg. Wendy wilde graag geïnterviewd worden voor deze film en ontving ons bij Pro Education in Amsterdam. Daar gaf ze haar visie op de informatiemaatschappij.
dr. T. de Graaf (Tom)
Via Wendy Jansen kwam ik in contact met Tom de Graaf. Tom is hersenonderzoeker aan de faculteit psychologie en neurowetenschap van de Universiteit Maastricht. We zijn afgereisd naar Maastricht en hebben Tom gefilmd bij een dummy-MRI-scanner, die wordt gebruikt voor demonstraties en om (met name) kinderen te laten wennen aan het idee van de MRI. Behalve een interessant verhaal heeft Tom ons een rondleiding gegeven door het laboratorium.
prof. dr. M. Kamermans (Maarten)
Maarten Kamermans is afdelingshoofd bij het Netherlands Institute for Neuroscience (NIN) en tevens hoogleraar neurofysiologie (in het bijzonder zintuigfysiologie) aan de faculteit der geneeskunde van de Universiteit van Amsterdam. Ik kwam Maarten op het spoor in de Universiteitsbibliotheek tijdens mijn zoektocht naar het onderwerp waarneming. Ik stuitte op zijn inaugurele rede met als prikkelende titel “het zien van het onvoorspelde, het onvoorspelde van het zien”. Na het lezen hiervan was er voor mij voldoende aanleiding om contact te zoeken. Maarten wilde graag meewerken. Na een zeer boeiend gesprek hebben we uitgebreid het onderzoekslaboratorium mogen bekijken en filmen.
drs. R. van Kranenburg (Rob)
Rob van Kranenburg kende ik al vanuit de opleiding, waar hij college gaf over “The council & the internet of things”. Rob wist op boeiende wijze niet alleen de mooie, maar ook de donkere kanten van de informatiemaatschappij toe te lichten. Ik heb Rob via e-mail benaderd en een afspraak kunnen maken. Na een ontmoeting bij café Latei op de Zeedijk in Amsterdam, konden we dankzij Rob’s contacten met de Waagsociety filmen in het prachtige Theatrum Anatomicum van het Chirurgijnsgilde in de koepel van de Waag op de Amsterdamse Nieuwmarkt.
ir. G. Pijpers (Guus)
Guus Pijpers is oprichter en directeur van Acuerdis en is Associate professor of information behaviour aan de TIAS Business School in Tilburg. Een van mijn collega studenten had mij begin 2010 al eens een artikel van Guus gegeven over de eigenschappen van informatie. Ook in de media zag ik zijn naam regelmatig opduiken als het ging om informatiegedrag en informatieziektes. Daarom besloot ik te vragen of hij bereid was zijn medewerking te verlenen. Binnen twee weken na mijn eerste telefoontje ontmoetten we elkaar in Eindhoven. Guus had een kamer besproken in Kennispoort en daar hebben we uitvoerig gesproken over zijn vakgebied.
B. Veldhuijzen van Zanten (Boris)
Boris Veldhuijzen van Zanten is internetentrepreneur. Regelmatig treedt hij op in de media. Ik had hem al een paar keer gezien bij De Wereld Draait Door. In deze cast mag een internetondernemer, iemand die in de praktijk werkt in het hart van de informatiemaatschappij, niet ontbreken. Ik stuurde Boris een mail met de vraag of hij wilde meedoen en kort daarna kreeg ik al reactie. Boris nodigde ons uit bij P. King op de Vijzelstraat, dichtbij zijn kantoor. En zo belandden we bij wat ooit het eerste Chinese restaurant van Amsterdam was, voor een goed gesprek met Boris.
prof. dr. R. van der Vorst (Roland)
Roland van der Vorst was een van de gastdocenten tijdens de opleiding. Hij sprak toen over zijn boek over nieuwsgierigheid. Inmiddels was er ook een boek over hoop en in het gesprek spraken we zelfs al kort over zijn volgende boek, over opvallen. Stuk voor stuk onderwerpen die een relatie hebben met het thema van deze documentaire. Naast onderzoeker op het gebied van communicatie is Roland mede-oprichter van communicatie-adviesbureau THEY in Amsterdam. Hij ontving ons in zijn kantoor in de oude kauwgomballenfabriek, waar we een leuk gesprek hadden en beide spontaan tot nieuwe inzichten kwamen.
“Ooit zal ons oor zich aanpassen aan deze muziek”, verzuchtte Voltaire toen hij de Opéra verliet. Hij had zojuist de première bijgewoond van Les Indes Galantes en was nog verdoofd van de, zoals hij ze noemde, “dubbele kruizen in de muziek”.
Voltaire was niet de enige die gebukt ging onder het orkestrale geweld van Rameau: al tijdens de opvoering was een tumult ontstaan over harmonische herrie in dit opera-ballet (…). Het publiek klaagde dat het de tekst niet kon volgen omdat deze door de muziek werd overstemd. De zangers jammerden dat ze de grote intervalsprongen niet konden uitvoeren. Het orkest beklaagde zich over de vreemde en harmonische wendingen. En muziekcritici tenslotte vonden dat in Les Indes Galantes genoeg muziek zat voor tien opera’s.1
Muzikale Information overload
Deze ervaringen uit 1735 van het opera-ballet Les Indes Galantes van Jean-Philippe Rameau klinken in mijn oren als een toenmalige vorm van information overload. En toen ik zelf in 2004 deze opera bezocht in een gecombineerde Spaans-Pools-Nederlandse productie hadden de makers er ook alles aan gedaan om mij als kijker in het heden een vergelijkbare ervaring te geven.
Het was dan ook niet zo’n grote stap om een thema uit deze opera te selecteren als vertrekpunt voor het muzikale thema van deze documentaire.
Van thema naar arrangement
Het muzikale thema van deze documentaire is geïnspireerd op “La danse du Grand Calumet de la Paix” uit de laatste akte van Les Indes Galantes, “Les Sauvages”. Hieronder staan twee fragmenten van de uitvoering van dit deel door solisten, koor en ensemble Les Arts Florissants onder leiding van William Christie.